Eindelijk is het zo ver. Niemand achtte het mogelijk, maar het Nederlands Archief Grafisch Ontwerpers (NAGO) verwierf de archieven van twee grafische grootmeesters: Ootje Oxenaar (1929) en Benno Wissing (1923-2008). Beide heren verhuisden jaren geleden naar Rhode Island in de Verenigde Staten, waardoor de verwerving van de archieven geen sinecure was. Directeur Marie Christine van der Sman reisde twee keer af naar de VS voordat alles in kannen en kruiken was en de archieven naar Nederland gevlogen konden worden. Afgelopen woensdag arriveerden de archieven bij het bureau van het NAGO in Utrecht en kon de laatste schenkingsovereenkomst met Ootje Oxenaar, die speciaal voor die gelegenheid in Nederland was, getekend worden.

Zowel Oxenaar als Wissing zijn bepalend geweest in de Nederlandse ontwerpwereld. Zo was Wissing één van de oprichters van het bekende ontwerpbureau Total Design en ontwierp hij de bewegwijzering op Schiphol in 1967. Nu, meer dan veertig jaar later, dienen deze herkenbare gele en groene borden nog steeds als uitgangspunt voor de bewegwijzering. Verder was Wissing verantwoordelijk voor de huisstijl van de oliemaatschappij PAM, voor affiches van het Museum Boijmans-Van Beuningen en ontwierp hij de huisstijl, bewegwijzering en affiches voor De Doelen in Rotterdam.

Oxenaar was verantwoordelijk voor de vormgeving van twee series Nederlandse guldenbiljetten (1966-1985). Zo ontwierp hij de erflatersserie met portretten van ondermeer Joost van den Vondel, Frans Hals en Jan Pietersz. Sweelinck en het bekende honderdje met de snip. Tevens was hij bijzonder hoogleraar aan de TU Delft en vervulde hij lange tijd de functie van directeur bij de Dienst voor Esthetische Vormgeving van de PTT.

Maar de archieven van Oxenaar en Wissing zijn niet de enige archieven van nationaal belang die het NAGO verwierf. Enige tijd geleden werden de archieven van Total Design en Tel Design aan het NAGO geschonken. De registratie van die archieven is inmiddels afgerond. Bovendien is het NAGO op dit moment druk bezig met het ontsluiten van het archief van Studio Dumbar, dat vorig jaar in het bezit kwam van het NAGO. Studio Dumbar is onder andere verantwoordelijk voor het huidige rijksbrede logo, maar ook bekend van de huisstijl van de politie, de vroegere PTT, KPN, het Nationale Toneel en affiches voor het Holland Festival.

Grote namen dus bij het NAGO! De ontsloten archieven zijn voor onderzoekers, tentoonstellingsmakers, auteurs en gewone geïnteresseerden allemaal raadpleegbaar bij diverse erfgoedinstellingen zoals het Haags Gemeentearchief (Tel Design), het Stadsarchief Amsterdam (administratie Total Design) en het Graphic Design Museum (ontwerpen en eindproducten Total Design) of via de website www.nago.nl.

Kiko Luijten, juli 2009